Beykozlu
New member
Daha evvel Gümüşhane’deki 12 bin yıllık Dipsiz Göl’ün tabanında hazine aramak için nasıl yok edildiğini hatırlarsınız. Ayrıyeten bir daha 12 bin yıllık Hasankeyf’in betona gömülmesi gibi olaylar ülkemizdeki birden fazla insanı, doğal ve tarihi miraslarımızın geleceği konusunda endişelendirmişti.
Bu kaygıların ortasına, artık de oluşumu 60 milyon yıl alan Kapadokya’daki peri bacaları da eklendi. Peki Kapadokya’da neler oluyor? Peri bacaları hakikaten de iş makineleri ile yıkılıyor mu? Toplumsal medyaya yansıyan ayrıntılar üzerinden bir derleme yaptık.
Oluşumu 60 milyon evvelki bir volkanik patlamalarla başlayan peri bacalarının yer aldığı Kapadokya; 5 vilayetimize dağılan 250 kilometre karelik bir doğal miras:
Geçen milyonlarca yıl içerisinde sel suları ve rüzgarların toprağı aşındırmasıyla oluşan bu yapılara dünya üzerinde çok ender rastlanıyor. İnsanların yerleşik hayata geçmesinden daha sonra şehirleştikleri Kapadokya’da bir hayli tarihi mesken ve dini yapı da var. Bir öbür deyişle peri bacaları ve Kapadokya yalnızca ülkemiz ismine değil, tüm insanlık ismine sahip çıkılması gereken doğal miras.
Ağustos 2022’de Kapadokya Etraf Platformu, bölgede yapılan yol çalışmalarıyla “yıkılmadık peri bacası kalmayacak” açıklamasında bulunmuştu:
Platformun sözcüsü Mükremin Tokmak’ın Cumhuriyet’e yaptığı açıklamalar gündemde geniş yer bulmuştu. Kendisinin peri bacalarına ziyan verildiğini iddia ettiği bu açıklaması sırasında yol çalışmalar 1,5 ayını geride bırakmıştı. Açıklamanın tamamı şöyleydi.
“Alttaki kayaları keserek ve bir Bizans manastırını yok ederek buraya yol açıyorlar” diyen Tokmak, “Yapımı süren yol güzergahında peri bacaları, manastırlar, inanılmaz oluşumlar var. Neredeyse Gizli Kilise’nin üzerinden geçiyor yol. Burası 45 metrelik bir dağ kütlesini rampayı düzlemek için üstten aşağıya yanlışsız oyuyorlar. Buralarda inanılmaz bir yarık açacaklar. O bölgede kırılmadık, yıkılmadık bir peri bacası, manastır kalmayacak. İleride de tıpkı münasebetle, araçların sarsıntısı niçiniyle önemli bir hasara niye olacak. İnanılmaz bir katliam var ve kimsenin sesi çıkmıyor” diye konuşmuştu.
Peki peri bacalarına ziyan verdiği tez edilen yol nereye yapılıyor?
Mevcut karayoluyla aralarında 4,9 kilometre uzaklık bulunan Ortahisar ve bakılırsame ilçeleri içinde yapılan bir çalışmadan kelam ediliyor. Bu iki ilçe içinde, argümanlarda da vurgulandığı üzere bir epey tarihi yapı var. En değerlisi de Kapadokya içerisinde kalan bir alan olduğu için kaygılar daha yol çalışmaları başladığından beri var, çalışmalar ilerledikçe telaşlar de büyüyor.
Tartışmalardan yaklaşık 1,5 ay daha sonra yayınlanan şu görüntü, peri bacalarının yol imal çalışmaları için yıkıldığı argümanını bir daha gündeme getirdi:
Milletvekili ve CHP Genel Lider Yardımcısı Ali Öztunç’un görüntüsü toplumsal medyada tartışmaların fitilini bir daha ateşledi. Muhalefet cephesinden bahse takviye verilirken haber kanalları da olayı kamuoyuna taşımaya başladı.
Ancak Ortahisar Belediyesi, yıkılanların kaçak inşa edilmiş WC’ler olduğunu belirtti:
Bölgedeki vatandaşlar tarafınca çekilen imgelerden birinde, Bizans devrine ilişkin olan 2 bin yıllık Gizli kilisenin çabucak akabinde yol geçtiği görülüyor:
Söz konusu yol çalışmalarına dair havadan çekilen bir manzara de şöyle:
Tartışmalara 1990 yılında kurulan ÇEKUL Vakfı da dahil oldu, yol çalışmalarını durdurma daveti yapıldı:
Yasalara göre 1. Derece Arkeolojik ve Doğal Sit Alanı olarak geçen yerlerde çivi çakılmasına bile müsaade verilmiyor. Kapadokya da bunlardan birisi:
İzne olağan olan bilimsel çalışmalar dışında bu alanlarda yapılaşmaya müsaade verilmiyor. Hatta o denli ki bu alanlarda arazi sahibi olan vatandaşlar bile kendi topraklarında çivi çakması için müsaade almaları gerekiyor. Bu müsaadeler alınırken bölgedeki bitki örtüsüne, toprak yapısına ve silüetine ziyan verilmemesi koşulu koşuluyor. Lakin yol üzere kamu bina ve ve yapıları; doğal afetler kararında oluşan hasarı gidermek için yapılan bakım çalışmaları bu kapsamın haricinde tutuluyor, olağan olarak bir daha bölgeye ziyan vermeden yapılması gerekiyor.
Özetle; Kapadokya’daki tartışmalı yol çalışması Nevşehir İl Özel Yönetimi tarafınca yapılan bir kamu çalışması olduğu için aslında yasal:
Yani itirazların niçini çalışmaların yasa dışı olması değil, dikkatli ve ihtimamlı bir biçimde yapılmaması, doğal ve tarihi mirasa ziyan verildiği iddiası.
Bölgeye dair net bilgiler paylaşıldıkça sizlere aktarmayı sürdüreceğiz. Bu müddet zarfında bölgeden kesin bilgi aktarmayan kaynaklara güvenmemenizi, toplumsal medyada tartışmaya girmedilk evvel sav ve açıklamaların kaynaklarını denetim etmenizi tavsiye ederiz.
Bu kaygıların ortasına, artık de oluşumu 60 milyon yıl alan Kapadokya’daki peri bacaları da eklendi. Peki Kapadokya’da neler oluyor? Peri bacaları hakikaten de iş makineleri ile yıkılıyor mu? Toplumsal medyaya yansıyan ayrıntılar üzerinden bir derleme yaptık.
Oluşumu 60 milyon evvelki bir volkanik patlamalarla başlayan peri bacalarının yer aldığı Kapadokya; 5 vilayetimize dağılan 250 kilometre karelik bir doğal miras:
Geçen milyonlarca yıl içerisinde sel suları ve rüzgarların toprağı aşındırmasıyla oluşan bu yapılara dünya üzerinde çok ender rastlanıyor. İnsanların yerleşik hayata geçmesinden daha sonra şehirleştikleri Kapadokya’da bir hayli tarihi mesken ve dini yapı da var. Bir öbür deyişle peri bacaları ve Kapadokya yalnızca ülkemiz ismine değil, tüm insanlık ismine sahip çıkılması gereken doğal miras.
Ağustos 2022’de Kapadokya Etraf Platformu, bölgede yapılan yol çalışmalarıyla “yıkılmadık peri bacası kalmayacak” açıklamasında bulunmuştu:
Platformun sözcüsü Mükremin Tokmak’ın Cumhuriyet’e yaptığı açıklamalar gündemde geniş yer bulmuştu. Kendisinin peri bacalarına ziyan verildiğini iddia ettiği bu açıklaması sırasında yol çalışmalar 1,5 ayını geride bırakmıştı. Açıklamanın tamamı şöyleydi.
“Alttaki kayaları keserek ve bir Bizans manastırını yok ederek buraya yol açıyorlar” diyen Tokmak, “Yapımı süren yol güzergahında peri bacaları, manastırlar, inanılmaz oluşumlar var. Neredeyse Gizli Kilise’nin üzerinden geçiyor yol. Burası 45 metrelik bir dağ kütlesini rampayı düzlemek için üstten aşağıya yanlışsız oyuyorlar. Buralarda inanılmaz bir yarık açacaklar. O bölgede kırılmadık, yıkılmadık bir peri bacası, manastır kalmayacak. İleride de tıpkı münasebetle, araçların sarsıntısı niçiniyle önemli bir hasara niye olacak. İnanılmaz bir katliam var ve kimsenin sesi çıkmıyor” diye konuşmuştu.
Peki peri bacalarına ziyan verdiği tez edilen yol nereye yapılıyor?
Mevcut karayoluyla aralarında 4,9 kilometre uzaklık bulunan Ortahisar ve bakılırsame ilçeleri içinde yapılan bir çalışmadan kelam ediliyor. Bu iki ilçe içinde, argümanlarda da vurgulandığı üzere bir epey tarihi yapı var. En değerlisi de Kapadokya içerisinde kalan bir alan olduğu için kaygılar daha yol çalışmaları başladığından beri var, çalışmalar ilerledikçe telaşlar de büyüyor.
Tartışmalardan yaklaşık 1,5 ay daha sonra yayınlanan şu görüntü, peri bacalarının yol imal çalışmaları için yıkıldığı argümanını bir daha gündeme getirdi:
Milletvekili ve CHP Genel Lider Yardımcısı Ali Öztunç’un görüntüsü toplumsal medyada tartışmaların fitilini bir daha ateşledi. Muhalefet cephesinden bahse takviye verilirken haber kanalları da olayı kamuoyuna taşımaya başladı.
Ancak Ortahisar Belediyesi, yıkılanların kaçak inşa edilmiş WC’ler olduğunu belirtti:
Bölgedeki vatandaşlar tarafınca çekilen imgelerden birinde, Bizans devrine ilişkin olan 2 bin yıllık Gizli kilisenin çabucak akabinde yol geçtiği görülüyor:
Söz konusu yol çalışmalarına dair havadan çekilen bir manzara de şöyle:
Tartışmalara 1990 yılında kurulan ÇEKUL Vakfı da dahil oldu, yol çalışmalarını durdurma daveti yapıldı:
Yasalara göre 1. Derece Arkeolojik ve Doğal Sit Alanı olarak geçen yerlerde çivi çakılmasına bile müsaade verilmiyor. Kapadokya da bunlardan birisi:
İzne olağan olan bilimsel çalışmalar dışında bu alanlarda yapılaşmaya müsaade verilmiyor. Hatta o denli ki bu alanlarda arazi sahibi olan vatandaşlar bile kendi topraklarında çivi çakması için müsaade almaları gerekiyor. Bu müsaadeler alınırken bölgedeki bitki örtüsüne, toprak yapısına ve silüetine ziyan verilmemesi koşulu koşuluyor. Lakin yol üzere kamu bina ve ve yapıları; doğal afetler kararında oluşan hasarı gidermek için yapılan bakım çalışmaları bu kapsamın haricinde tutuluyor, olağan olarak bir daha bölgeye ziyan vermeden yapılması gerekiyor.
Özetle; Kapadokya’daki tartışmalı yol çalışması Nevşehir İl Özel Yönetimi tarafınca yapılan bir kamu çalışması olduğu için aslında yasal:
Yani itirazların niçini çalışmaların yasa dışı olması değil, dikkatli ve ihtimamlı bir biçimde yapılmaması, doğal ve tarihi mirasa ziyan verildiği iddiası.
Bölgeye dair net bilgiler paylaşıldıkça sizlere aktarmayı sürdüreceğiz. Bu müddet zarfında bölgeden kesin bilgi aktarmayan kaynaklara güvenmemenizi, toplumsal medyada tartışmaya girmedilk evvel sav ve açıklamaların kaynaklarını denetim etmenizi tavsiye ederiz.