Mükemmeliyetçilik ve Erteleme

Erdemitlee

Global Mod
Global Mod
Standart çizgisini azamî seviyeye çekme, eksik ve yanılgı yapma hakkı tanımama ve tenkit bombardımanına tutma mükemmeliyetçiliğin en aşikar özellikleridir. Gordon H. Flett ve Paul L. Hewitt (2002) üç çeşit mükemmeliyetçilik tanımlamıştır: Hem kendine, hem diğerine karşı uygulanabilirken bir de toplumsal beklentiler dediğimiz versiyonu vardır. Kendine yöneldiğinde kusurunu kabul edemeyen ve ulaşılmaz beklentiler dayatan birine dönüşürken, diğerine yöneldiğinde diğerlerine iş vermekte zorlanan zira yaptıklarını genelde beğenmeyen, durmadan onun haricinde olanlarda yanılgı bulan biri çıkıyor karşınıza. Korkusu onun kadar güzel yapacaklarına dair inancı ile birleşen en ufak bir yanılgının dahi kabul edilmesinin imkansızlığına itimadı. Toplumsal beklentileri de bir oburunun onlardan ulaşılması olanaksız beklentileri olduğuna dair inancı biçiminde tanımlayabiliriz.

Sabah alarmı erteleme, edeceğiniz telefonu erteleme, çocuğunuzla bir arada yapacağınız keki erteleme, kış tatili için planladığınız seyahati erteleme davranışlar size epey da zora sokmaz. Vakit zaman kimi erteleme davranışları öncelik sırası düşünüldüğünde gereklidir. Burada bahsedilen olumsuz tarafı. Kendinizi öbür bir şeyler yaparken bulma hortumuna yakalanıp günü bitirmek örneğin.

Mükemmelliyetçilik, ertelenme davranışı ile taban tabana tuhaf görünüyor olabilir. Mükemmelliyetçiler yanlışsız, oburlarının yanından bile geçemeyeceği dayanılmaz bir iş yapmak ister. Hesaplar akıl üstü ve gösterecekleri performans lisanlara destanken lakin bu işi yaptı sayarlar. bakılırsav onlara uygun bir gorevken pekala buna bir raddeye kadar ahenk sağlayabilirler pekala ya kendilerinden imkansızı istediklerinde ne olacak? Sallapati bir iş yapmaktan imtina eden bu bireyler, bitirdiklerinde mükemmel olması gerektiğinden yarım bırakmakta sakınca görmezler. Yani onlar için tamamlanmamış olması epey daha katlanılırdır.

Daima düzeltme gereksinimi hissederler, çoka kaçan planlama, düzenleme ve sıralama da sık görülen davranışlardandır. Onay almak isterler, Karar verme de kolay değildir hayli kuvvetlik çekerler. Kaçınırlar ve ertelerler. O denli maksatlar koyarlar ki kendilerini kucak dolusu mağlubiyete uğratırlar. Başarısızlık onlar için dayanılmaz bir kabustur. Bu kabusu görmemenin yolu ise ertelemeden geçmektedir. Erteleme davranışı ile bütün bu mümkün başarısızlık hissini de defederler.

Mükemmeliyetçi şahıslar, kabul görme ve sevilme muhtaçlığını bu sayede karşılayacaklarını düşünürler. ‘’Eğer kusursuz olursam sevilirim.’’ İçte bu söz güçlendikçe de kendinden daha da fazlasını talep etmeye başlarlar. Bu ağır baskı kıskaca alır. Kıskaçtan kaçtıkları vakit içinderı da erteleme olarak tanımlarız.

Başa çıkmak için öncelik gerçekçi olmaktır. Harikalık yanılsaması gerçeklerin üstünü kurnazca örter. Sevilmeye ve bedel görmeye ihtiyaç, geçmiş travmaların tesiriyle şiddetli ve çarpık bir hal aldığı için gerçekleri fark etmek istenmeyebilir. Eksiksiz bir sonuç alınmadığında bunun bir felaketle eş bedel olmadığını kabul etme terapötik bir süreçle kolaylaşır. Kusura karşı yapılan tenkitlere karşı objektif olma ve yanılgının öğrenmenin has tabiatında olduğunu göz önüne alma da üstesinden gelmekte hisse sahibidir.
 
Üst