Özgüven bir anda oluşan bir kavram değildir, vakit içerisinde yaşanan olaylar çocukta özgüveninin oluşumunu ve gelişmenini sağlar. Aşağıda özetlemek gerekirse değineceğim unsurlar çocuğunuzun özgüven gelişmeninde size yol gösterici olacaktır.
KOŞULSUZ SEVGİ GÖSTERİN
Çocuğunuz ne yaparsa yapsın onu sevmekten asla vazgeçmeyeceğinizi bilmelidir. Olumsuz davranışları hakkında konuşurken ona karşı sevginizin azaldığına yönelik iletiler vermekten kaçınmalısınız. İletileriniz “Seni seviyorum; odanın kirli bulunmasına karşın, notlarının epeyce güzel olmamasına karşın, yaptıklarından hoşlanmama karşın hâlâ seni seviyorum” olmalıdır.
DİNLEMEYİ ÖĞRENİN
Çocuklarınız size bir şeyler anlatmaya çalıştığında hayli kıymetsiz olduğunu düşünseniz bile onu dinlemeye ihtimam göstermelisiniz. Çocukların hisleri, müşahedeleri ve algıladıkları dinlenmeye pahadır ve bu biçimde yapmak çocukların kendine itimatlarını artırır. Bir şeyler söylemek istediğinde, sahiden ona vakit ayıramayacaksanız, uygun olmadığınızı ve ne vakit uygun olacağınızı söyleyin, dediğiniz vakitte onu kesinlikle dinleyin.Dinlemek anlamanın en kıymetli evresidir.
ÇOCUĞUN HİSLERİNİ CİDDİYE ALIN
Çocuğun yaşadıkları ve fikirleri gerçek dışı olabilir, lakin ona hissettikleri gerçektir. Çocuğunuzun endişelerini ve negatif hislerini reddetmek yerine onu ciddiye alın ve onları yenmesine, kendi tahlilini bulmasına müsaade verin.
ÇOCUĞUN ÖZEL EŞYALARINA HÜRMET GÖSTERİN
Anne babalar, çoğunlukla çocuklarına verdikleri oyuncakların ve kitapların denetimini ellerinde fiyatlar. Örneğin; bir eşyasının atılmasına, çocuktan fazlaca ebeveynler karar verir. Çocuğunuzun o oyuncakla oynama çağının geçtiğini düşündüğünüz biçimde, çocuğun hâlâ ona gereksinimi olabilir. Bu niçinle eşyalarını atmadan evvel ona sormalısınız.
ÇELİŞKİLİ BİLDİRİLER VERMEKTEN KAÇININ
Ebeveynler kelamlarıyla diğer, davranışlarıyla diğer bir şeyi söz ettiklerinde çelişkili iletiler ortaya çıkar. Örneğin; çocuğa, fazlaca hudutlu olarak yüzüne bakmadan “Seni seviyorum” demeniz ya da palavra söylememesini isteyip doğruyu söylemiş olduğinde kızmanız onu çelişkiye düşürebilir. Öz inançlı çocuk yetiştirmek için evvela çocuğa karşı dürüst olmak gerekir. Kızarken, ona kızgın olmadığınızı söylememelisiniz. Çocuğa model olmalı, ona dediğinizi siz de yapmalısınız. Verdiğiniz kelamları tutmalısınız. İstekleriniz ve kurallarınız açık olmalı, sözlerinizle beden lisanınızın birbirine uymasına dikkat etmelisiniz.
SORUMLULUK VERİN
Çocuklara kendi başlarına bir şeyler yapmaları ve keşfetmeleri için imkân vermek gerekir. Bu durumda yanlış yaptıkları vakit bunları fark etmeleri ve sorumluluk almaları değerlidir. Gereken yerlerde yönlendirme yapmakta yarar vardır. Bilhassa çocuk için sıkıntı olan bakılırsavlerde, anne babanın yardımı ve yönlendirmesi çocuğa uygun gelecektir. Bağımsız ve sorumluluk sahibi olması, gelişerek oluşan bir durum olduğu için yönlendirme yapmak gerekir. Bunu yapmak için çocuk birinci vakit içinderda yönlendirilir, kimi şeylerin nasıl ele alınacağı öğretilir, başaramadıkları yerde bunun açıklaması yapılır ve yavaş yavaş yardım azaltılır.
ÇOCUĞUNUZUN TEK OLDUĞU ÜZERİNE ODAKLANIN
Her çocuk tek ve özeldir. Her çocuğun farklı bir zekâsı, ilgisi, yeteneği vardır. Çocuğunuzu öbür çocuklarla kıyaslamak yerine kendi ilgi alanları ve yetenekleri doğrultusunda faaliyetlere katılma imkânı sağlayarak onları araştırmaları ve yeni şeyler keşfetmeleri için destekleyin. bu biçimdece kendilerinde var olan yeteneklerin ortaya çıkmasını sağlayarak kendilerine öz itimat duymalarını sağlamış olursunuz.
ULAŞAMAYACAĞI GAYELER KOYMAYIN
Her çocuğun farklı yapabilme kapasitesi ve düzeyi vardır. Çocuğunuzun bir şeyi yapamayacağını bildiğiniz biçimde bunu ondan bekleyip sonunda hayal kırıklığı yaratmayın. Ulaşabilecekleri maksatlar amaçlayıp başarılı olmalarını sağlayın.
