Toplumsal Medyada Sık Sık Paylaşılan Fake Görseller

Beykozlu

New member
Bu paylaşımları yapanlar nitekim bu görsellere inanıyor da olabilirler ama etkileşim derdi güttükleri ihtimali fazlaca daha ağır basıyor. Zira sayfayı büyüttüklerinde on binlerce liraya satabiliyorlar yahut bahis reklamları ne kadar hayli görüntülenme alırsa o kadar epey kazanıyorlar.

Tuhaf olan ise bu cins paylaşımlara yüz binlerce insanın inanıyor olması. Tek bir tweet dahi 50 binden çok beğeni alabiliyor. Bilhassa aşağıdaki görseller birkaç yıldır daima sirkülasyonda olduğu için bunlara inananları uyarmak ismine doğrularını aktarmak istedik.

“Uyuyan bir bayana benzeyen bir dağ” savıyla paylaşılan bu görsel aslında sanatçı Jean-Michel Bihorel’in “Kış Uykusu” isimli dijital bir yapıtı.


Kelam konusu dağın halk içindeki ismi “Uyuyan Bayan Dağı” olsa da dağın zirveden manzarası gerçekte bu türlü:


Benzeri bir dijital çalışma da gerçek sanılıp sıkça paylaşılmakta.


Norveç’te bulunan Segla Dağı’nın bir fotoğrafına Michelle von Kalben tarafınca bir photoshop çalışması yapılmış.


Yavru ornitorenk sanılarak paylaşılan bir oyuncak heykelcik:


Vladimir Matic-Kurylev tarafınca oluşturulan oyuncak:


Yavru ornitorenk paylaşımının tuttuğunu nazarann hesaplar bu sefer öbür bir oyuncakla hit alma peşinde.


E-ticaret sitesinde satılan bir oyuncaktan ibaret:


Yavru ornitorenkler gerçekte bu biçimde görünüyor:


Tembel hayvan ailesi olduğu argümanıyla paylaşılan bu fotoğraftakiler de aslında yalnızca birer oyuncak.


Fotoğrafta görülen beyaz yarasa da keçeden ve pamuktan yapılan bir oyuncak.


Bu ve gibisi oyuncakları Anna Yastrejembovskaya isminde bir sanatçı yapıp e-ticaret sitelerinde satıyor.

Atatürk’ün bir “İdeal Cumhuriyet Köyü” projesi çizdiği argümanı sık sık paylaşılır ancak bunun bir gerçekliği bulunmuyor.



Bu görsel, Afet İnan’ın “Devletçilik Prensibi ve Türkiye Cumhuriyetinin Birinci Sanayi Planı 1933” isimli kitabında bulunuyor ve “ismi bilinmeyen bir mimar tarafınca çizildiği” aktarılıyor. Projenin Mustafa Kemal Atatürk tarafınca çizildiğine dair rastgele bir delil bulunmuyor.

kimi vakit Fethiye kimi vakit Çeşme olarak paylaşılan bu görsel, argüman edilenin tersine bir montaj.


İtalya Corniglia’dan bir fotoğraf kullanılarak oluşturulmuş.


Kadraja iki güvercin girmiş fakat montajla.


İki farklı fotoğrafa başka ayrı rastlamak mümkün.


Tuğla desenli dünya haritası halini yapan personellerin Türk olduğu tezi devir periyot paylaşılıyor.


Meksika’daki emekçiler tarafınca bir iç mimarlık firması için oluşturulan bir tasarım.



Bir paylaşımlı ofisin duvarına işlenmiş.

İstanbul’da fırtına çıktığında dolanıma sokulan bu görselin özgününde bulut yok.


Dijital sanatçı Brent Shavnore tarafınca bir montaj yapılmış.


Fotoğrafın özgünü ise Tacettin Ulaş’a ilişkin.


Bulgaristan’daki “Prohodna Mağarası” halk içinde “Tanrı’nın Gözleri” olarak biliniyor. Bunu daha da vurgulamak ismine olsa gerek, özgün fotoğrafa montajla Ay eklenmiş.


Şayet Ay bu açıya gelseydi fotoğrafta fazlaca daha küçük görünürdü.


Hırvatistan’da Adriyatik Denizi’nde bulunan Bavljenac Adası hakikaten de bir parmak izini andırıyor lakin öyküsü uydurulmuş.


Kayalık ada temizlenerek tarıma elverişli hale getirilmiş ve komşu adada bulunanlar tarafınca tarım alanlarının sonunu belirlemek için bu duvarlar inşa edilmiş.



bu biçimdece ekinler güçlü rüzgarlara karşı korunmuş.

Hem bunlar birer oyuncak birebir vakitte Inari tilkisi isminde bir hayvan tipi bulunmuyor.


Inari, Japon mitolojisinde tilkilere binen bir ilah. Görseldeki oyuncaklar ise Santaniel isminde bir oyuncak dükkanı tarafınca satılıyor.

“Zıvanadan çıkmak” tabiri trafik polislerinin evvelden ortasında nöbet tuttuğu silindirden gelmiyor.


“İki kesimin birbirine geçirilmesi için kullanılan aksam ya da usul
” manasına gelen zıvana, kesimlerin birbirinden ayrılması durumu, oluşturacağı asabiyetle ilişkilendirilerek “zıvanadan çıkmak” halinde lisanımızda yer edinmiştir. Bu tabir kelam konusu objelerin polisler tarafınca kullanılmaya başlamasından epeyce evvel de dilimizdeydi.

İki farklı zıvana:


Polislere “aynasız” lakabının takılmasının sebebi, 1970’lerin başında Renault 12 model polis araçlarında sağ aynanın bulunmaması değil.



“Aynasız” sözünün 1920’lerin başındaki edebî yapıtlarda de kullanıldığı görülüyor. “Çirkin, kötü, güzel olmayan, zararlı” formunda tanımlanan sözün 1930’lu senelerdaki edebî yapıtlarda polisler için de kullanıldığı biliniyor. Renault 12, Türkiye’ye 1970’li yılların başında gelmeye başlamıştı.

Not: Araştırma yapmadan kopyala-yapıştırla bu üzere görselleri yayan hesapları takip etmemenizi, hatta sessize almanızı yahut engellemenizi tavsiye ederiz. Bu içeriği oluştururken yararlandığımız çeşitli doğrulama platformlarını da takip edebilirsiniz: Malumatfuruş, Doğruluk Hissesi, Teyit
 
Üst