Ergenlikte Ebeveyn Dayanağı

Erdemitlee

Global Mod
Global Mod
Ergenlik devrinde ebeveyn ile ergen çocukları içindeki alaka değişir. Bu bağlantının boyutlarına baktığımızda karşımıza kimi değerli hususlar çıkmaktadır.
Ebeveyn denetimi, ergen ebeveynliğinde ergenin gelişmenin izlenmesinin ebeveyn denetimine dair kıymetli bir tarafı vardır. İzleme, ergenin toplumsal ortamlara, etkinliklere ve arkadaş seçimlerine dair denetlemelerden oluşur.
Özerklik ve Bağlanma, ergenin özerklik ve sorumluluk almaya yönelik gayretleri ebeveynleri şaşırtır kimi vakit de kızdırır. Fakat ergenler, özerklik kazanma ve kendi davranışları üzerinde denetim sağlama yeteneklerini, yetişkinlerin verdiği uygun reaksiyonlar yardımıyla kazanırlar. Ergenliğin başlarında ki bir birey ömrün bütün alanlarına dair uygun ve olgun kararlar verecek kadar bilgili değildir. Ergenin özerklik eforunu ebeveyni onun uygun kararlar verebildiği alanlarda kontrolü bırakabilirken; ergenin ayrıntılarının kısıtlı olduğu alanlarda uygun kararlar verebilmesi için ona rehberlik etmelidir. Zira ergenler yavaş yavaş olgun kararlar verme yeteneğini edinebilirler.
Bağlanma, çocukluk çağında bebeğin ona bakım vereni ile kurduğu inançlı bağlanma ilgisinin ne kadar kıymetli olduğunu biliyoruz. Ergenlikte de bağlanma faktörü ebeveynleri ile bağlantısında kıymetli görülmektedir. Yapılan araştırmalarda bunu desteklemektedir. İnançlı bağlanma geliştiren ergenlerin ebeveynleri ile daha güzel bir alaka ortasında olduklarını, bağlarında yakınlıkta ve kendini söz etmede uygun olduklarını ve ergenlik bitiminde bağımsızlıklarını daha düzgün kazandıklarını ortaya çıkaran araştırma sonuçları karşımıza çıkmaktadır.
Serbestlik ve Kontrol Dengesi, Ergenler bağımsızlığa yanlışsız hareket etmelerine karşın aileleri ile ilişkili kalma gereksinimi hissederler. Yapılan bir araştırmada aileleri ile vakit geçiren akşam yemeklerini birlikte yiyen ergenlerin sigara içme, alkol alma, arbedeye karışma üzere davranışlarının düşük olduğu bulunmuştur.
Ebeveyn Ergen Çatışmaları, ekseriyetle çatışmalar odayı pak tutmak, düzgün giyinmek, meskene aşikâr bir saatte gelmek ve telefonda fazlaca uzun konuşmamak üzere bahislere odaklıdır. Yani daha fazlaca ailenin günlük hayatı ile alakalıdır. Bu çatışmalar aslında müspet gelişime hizmet edebilir. Bu küçük uyuşmazlıklar ergenin aileye bağımlı olmaktan özerk bir birey olmaya yönelik bir geçiş sağlar. Unutulmamalıdır ki ergenler olgunlaştıkça kendilerini ebeveynlerinden ayırarak ailelerinden farklı özerk bir dünyaya hakikat hareket ederler. Ergenler şahsi sırlarını arkadaşları ile daha fazlaca paylaşırken ebeveynleri ile bu tip konuşmalar azalır. Akranları ve bulunduğu toplumsal ortamlar onlar için daha fazla ehemmiyete sahiptir. Bu süreçte ergen, ailesinin her isteğini ona baskı yapılıyor üzere algılarken, Ebeveynler ise ergenin her istediğini bir isyan olarak algılar. Bu da çatışmaların başladığı yer olur.
Ergenlerin kendileriyle ve diğerleriyle ilgili fikirlerine, düşünme, karar verme, sorumluluk alma ve ömürlerini denetim etme üzere yeteneklerini algılayışlarına ebeveynlerinin tesiri büyüktür. Kendilerini keyifli ve kıymetli hisseden, sorumluluklarını bilen, birbirine inanç duyan bireylerden oluşmuş sağlıklı aile ortamlarında ergenlerin süratli değişim ve gelişimlerine ayak uydurmaları, kendilerini kabul etmeleri ve kimlik kazanmaları daha kolay olmaktadır. Anne – babaların ergenlik periyodundaki çocuklarıyla uygun bir bağlantı kurabilmeleri için evvela kendi ilgileri ortasında irtibatın sağlıklı olması gerekmektedir. sonrasındasında ise ergenlik periyodunun özelliklerini bilmeleri, bu mevzuda okumalar yapmaları ve çocuklarında meydana gelen kimi değişimlerin olağan olduğunu kabul etmeleri faydalı olacaktır.
EBEVEYNLERE ÖNERİLER
 Anne-babanın ergen bireye yaklaşımlarında kararlarında tutarlılık değerlidir.
 kimi vakit “sen daha çocuksun, fikrini sormadık”, kimi vakit de ”kocaman beşersin sorumluluklarını yerine getir” üzere çelişkili yaklaşımlardan uzak durmalıdır.
 Sabırlı olmaları ve çocuklarına birey olarak davranmaları gerekir.
 Akran kümelerine yönelme artacaktır. Şayet ebeveyn bu mevzuda çok baskıcı, tutarsız davranırsa bu yönelme daha da artar. Denetimli hürlük kıymetlidir.
 Öfke patlamalarının olabileceğini kabul etmeli ve bu biçimde durumlarda paniğe kapılma-dan, öfkeye öfkeyle karşılık vermeden, dikkatle dinlemek gerekmektedir.
 Şikâyetlerinin ve isteklerinin manasını keşfetmeye çalışarak ergen bireyin hangi konularda haklı, hangi konularda mantıksız olduklarını anlamaya çalışmalı ve sonrasındasında anne – babalar kendi hislerini söz ederek, konuttaki kuralları daima birlikte gözden geçirebilmeleri kıymetlidir.
 Ergen bireyin davranışlarını konuşmak yerine, kişiliğine yönelik etiketlemelerde bulunma, reddetme, akranlarıyla kıyaslama, anne – babanın kendi gençlik periyoduyla kıyaslama irtibatı engelleyen ve ergen bireyin kişiliğini olumsuz istikamette etkileyen tavırlardır.
 Ergenlerle irtibatta küçük konferanslar, ahlak dersleri verme, tavsiyelerde bulunma, etiketleme, kelamını keserek çabucak tahlil bulmaya çalışma yahut abartılı duygusallık şovları yerine, dinlemek, onun ne hissettiğini anlamaya çalışmak gerekir.
 Ergenlik devrinde çocuğunuzun artık eskisinden farklı olduğunu kabullenmelisiniz. Ebeveyn olarak onunla irtibat kurma üslubunuzda ve tavırlarınızda değişiklikler yapmalısınız.
 Şayet sizi dinlemesini istiyorsanız onu anladığınızı söz ettikten daha sonra en son kendi his ve niyetlerinizi paylaşmalısınız.
 Kendinizi nasıl söz ettiğinizde değerlidir. Konuşmaya ergenin mevzu hakkındaki fikirlerini kötüleyerek, suçlayarak başlarsak bağlantı baştan kesilecektir.
 Ben lisanı kullanmadan kurduğunuz irtibatta karşı taraf direk savunmaya geçer ve öfkelenir. Zira bunu kendine bir atak olarak görür.
 Ebeveyn olarak ergenle konuşarak geçirdiğiniz vaktin en az iki katını onu dinleyerek geçirmelisiniz. Konuşurken dikkatinizi ona vererek göz teması kurarak konuşmanız onu cesaretlendirir.
 Dinlerken içinizden cevaplamaya çalıştığınız soru şu olsun “Ne hissediyor?, ne düşünüyor?, benden beklentisi nedir?”.
 Hissinin anlaşıldığını hissetmesi onunla empati yapmanız ergenin kendi hislerini da anlamlandırmasına, rahatlamasına ve sakinleşmesine katkı sağlayacaktır.
 Ergenlerin sorumluluklarını bilen bireyler olmalarının yolu onlara sorumluluklar vermek ve onlara güvenmektir.
 Dürüst bireyler olabilmeleri için evvela anne babaların dürüst davranmaları gerekmektedir.
 Ergenlerin bilhassa kuvvetli yanları ve olumlu özellikleri üzerinde odaklanmanız gerekir.
 Dağınıklık, sorumsuzluk vb. üzere olumsuz tavırlarını daima hatırlatmak, o davranışı ortadan kaldırmaktan fazla daha da yerleşmesine niye olmaktadır.
 Ergenlerin konuttaki kararlarda kelam hakkı olduğu, kimi sorumlulukları taşıyabileceği unutulmamalı, onun kendi kimliğini kanıtlamasına ve özerkliğini denemesine Fırsatlar vermek gerekir.
 Ebeveynler ergenlerin sorumluluklarını kendi üzerlerine almamalı sorumlu bireyler yetiştirmek için kendi sorumluluklarını üstlenmelerine yardımcı olmalıdır.
 Çok hami ve müdahale edici yaklaşımlardan uzak durmalısınız. Bu bireyin özgüvenini olumsuz tesirler.
 Ergen birey ile ilgili karar verilirken evvela anne baba kendi içinde uzlaşmaya varmalı ve kararlarında tutarlılık göstermeliler.
 Ebeveynler ergen çocukları ile birlikte vakit geçirmenin yollarını aramaları bir arada eğlenmeleri ve gülmeleri bağlantılarına olumlu katkı sağlayacaktır.
 Bilhassa ergen çocuğunuz sinirliyken tartışmaya girmeyin. Sakinleşmesini bekleyin ve sonrasındasında yaptığı davranışla ilgili konuşun.
 Anlaşılmak ve önemsenmek bir ergen için epeyce oldukca değerlidir. Bunları bulamadığında bağlantısı ve alakayı daha fazla sürdürmenin manası olmadığını düşünür ve içine kapanır. Şayet bağlantınızı ve irtibatınızı yetersiz buluyorsanız şimdiye kadar sürdürdüğünüz ilgi biçiminizi gözden geçirin ve değiştirin.
 Öbürleri yanında uyarmayın ve öğüt vermeyin. Hoşlanmadığınız durumları yalnızken ve problemsiz vakit içinderda konuşmayı deneyin.
 Unutmayın ki! Ergen ile ebeveyn bağlantısı, tek taraflı ilerleyen yani yalnızca yetişkinden ergene yanlışsız giden bir durum kelam konusu ise, ergen bireyin kendi kişiliğini ortaya koyabilmesi için tek yol otoriteye başkaldırmak olacaktır.
 
Üst