Beykozlu
New member
Pek çoğumuz farkında olmasak ve önemsemesek de toplumsal medya platformları, biroldukça şahsi datamizin depolandığı muazzam bilgi kaynaklarıdır. Toplumsal medya kaynaklarının en önemli kar kaynaklarından birisinin de reklam geliri olduğunu düşünürsek bu, kullanıcı bilgilerinin çok değerli olduğu ve bu dataların korunması ismine daha dikkatli olmamız gerektiği manasına geliyor.
Bu konuda toplumsal medya platformları üzerinde bir araştırma yapan bir taşınabilir pazarlama şirketi de, kelam konusu platformların kullanıcı dataları konusunda ne kadar ‘hassas’ olduğunu inceledi. Toplumsal medya platformlarının ne kadar kullanıcı verisi topladığını ortaya koyan araştırmada, son derece tanınan iki toplumsal medya platformu ise öne çıktı.
en çok şahsi kullanıcı verisi toplayan toplumsal medya platformları: YouTube ve TikTok
URL Genius isimli taşınabilir pazarlama şirketi tarafınca, Apple’ın iOS’unda yer alan “Uygulama aktifliğini Kaydet” özelliğini kullanarak 10 farklı toplumsal medya uygulaması üzerinde bir araştırma yapıldı. Araştırma kapsamında YouTube, TikTok, Twitter, Telegram, LinkedIn, Instagram, Facebook, Snapchat ve Messenger’da, bir kullanıcının aktifliğini kaç farklı alanın izlediği incelendi.
Yapılan araştırmaya göre 14 ağ kontağı ile YouTube ve TikTok, en hayli kullanıcı verisi toplayan toplumsal medya platformlarının başında geliyor. Bu sayı, başka platformlarda ise ortalama olarak 6 ağ ilişkisi olarak öne çıkıyor.
Buna nazaran Google’a ilişkin YouTube, kullanıcıların çevrimiçi arama geçmişi ve pozisyonu üzere şahsi bilgilerini izleyerek bu dataları şahısla alakalı reklamlar sunmak üzere emeller için kullanıyor. Öte yandan Çinli teknoloji devi ByteDance’e ilişkin TikTok ise çoklukla biroldukça internet sitesinde bulunan görünmez kod parçacıkları olan üçüncü taraf izleyicilerin kullanıcı datalarını toplamasına imkan sağlıyor.
Bu üçüncü taraf izleyiciler ise kullanıcıların tarama geçmişleri hakkında bilgi toplayarak elde ettiği ayrıntıları reklam hedefiyle başka şirketlere gönderiyor. Birebir tıptaki üçüncü taraf izleyicilerin birden çok sitede bulunması durumunda ise belirli bir süre daha sonra kullanıcılar hakkında daha dengeli ve eksiksiz bir profil oluşturmak mümkün olabiliyor.
Buna ek olarak üçüncü taraf izleyiciler, kullanıcı datalarını izleyenlerin kim olduğunu ve hangi ayrıntıların ele geçirildiğini öğrenmeyi de imkansız kılıyor. Ayrıyeten üçüncü taraf izleyiciler ile bir kullanıcının aktifliğini, uygulamadan ayrılmış olsa dahi takip etmek mümkün olabiliyor.
Bilgilerimizin ne biçimde kullanıldığı bilinmeyen
Araştırmaya bakılırsa YouTube’un izleyicilerinden 10 tanesi, birinci taraf ağ temasları. Bu da demek oluyor ki platform, kullanıcıların etkinliklerini kendi emelleri için takip ediyor. Yani YouTube, kullanıcı aktifliğini izleyerek bilgi toplaması için dışarıdan meçhul taraflara müsaade veriyor. TikTok’ta ise 14 ağ temasının 13’ünün üçüncü taraf olduğu belirtiliyor.
TikTok daha öncesinde de kimi şahsi kullanıcı ayrıntılarını Çin’de bulunan sunuculara ilettiği tezleri sebebiyle de çok konulmuş; bilhassa de genç kullanıcılarının datalarının ne biçimde toplanıp ne için kullanıldığının bilinmemesi sebebiyle pek eleştirilmişti.
Kullanıcı datalarının nasıl kullanıldığının bilinmeyen olduğuna dikkat çekilen raporun müellifleri ise, “Tüketiciler şu anda üçüncü taraf ağlarla hangi bilgilerin paylaşıldığını yahut bilgilerinin nasıl kullanılacağını bakılırsamiyor” formunda kaydediyor.
Bu konuda toplumsal medya platformları üzerinde bir araştırma yapan bir taşınabilir pazarlama şirketi de, kelam konusu platformların kullanıcı dataları konusunda ne kadar ‘hassas’ olduğunu inceledi. Toplumsal medya platformlarının ne kadar kullanıcı verisi topladığını ortaya koyan araştırmada, son derece tanınan iki toplumsal medya platformu ise öne çıktı.
en çok şahsi kullanıcı verisi toplayan toplumsal medya platformları: YouTube ve TikTok
URL Genius isimli taşınabilir pazarlama şirketi tarafınca, Apple’ın iOS’unda yer alan “Uygulama aktifliğini Kaydet” özelliğini kullanarak 10 farklı toplumsal medya uygulaması üzerinde bir araştırma yapıldı. Araştırma kapsamında YouTube, TikTok, Twitter, Telegram, LinkedIn, Instagram, Facebook, Snapchat ve Messenger’da, bir kullanıcının aktifliğini kaç farklı alanın izlediği incelendi.
Yapılan araştırmaya göre 14 ağ kontağı ile YouTube ve TikTok, en hayli kullanıcı verisi toplayan toplumsal medya platformlarının başında geliyor. Bu sayı, başka platformlarda ise ortalama olarak 6 ağ ilişkisi olarak öne çıkıyor.
Buna nazaran Google’a ilişkin YouTube, kullanıcıların çevrimiçi arama geçmişi ve pozisyonu üzere şahsi bilgilerini izleyerek bu dataları şahısla alakalı reklamlar sunmak üzere emeller için kullanıyor. Öte yandan Çinli teknoloji devi ByteDance’e ilişkin TikTok ise çoklukla biroldukça internet sitesinde bulunan görünmez kod parçacıkları olan üçüncü taraf izleyicilerin kullanıcı datalarını toplamasına imkan sağlıyor.
Bu üçüncü taraf izleyiciler ise kullanıcıların tarama geçmişleri hakkında bilgi toplayarak elde ettiği ayrıntıları reklam hedefiyle başka şirketlere gönderiyor. Birebir tıptaki üçüncü taraf izleyicilerin birden çok sitede bulunması durumunda ise belirli bir süre daha sonra kullanıcılar hakkında daha dengeli ve eksiksiz bir profil oluşturmak mümkün olabiliyor.
Buna ek olarak üçüncü taraf izleyiciler, kullanıcı datalarını izleyenlerin kim olduğunu ve hangi ayrıntıların ele geçirildiğini öğrenmeyi de imkansız kılıyor. Ayrıyeten üçüncü taraf izleyiciler ile bir kullanıcının aktifliğini, uygulamadan ayrılmış olsa dahi takip etmek mümkün olabiliyor.
Bilgilerimizin ne biçimde kullanıldığı bilinmeyen
Araştırmaya bakılırsa YouTube’un izleyicilerinden 10 tanesi, birinci taraf ağ temasları. Bu da demek oluyor ki platform, kullanıcıların etkinliklerini kendi emelleri için takip ediyor. Yani YouTube, kullanıcı aktifliğini izleyerek bilgi toplaması için dışarıdan meçhul taraflara müsaade veriyor. TikTok’ta ise 14 ağ temasının 13’ünün üçüncü taraf olduğu belirtiliyor.
TikTok daha öncesinde de kimi şahsi kullanıcı ayrıntılarını Çin’de bulunan sunuculara ilettiği tezleri sebebiyle de çok konulmuş; bilhassa de genç kullanıcılarının datalarının ne biçimde toplanıp ne için kullanıldığının bilinmemesi sebebiyle pek eleştirilmişti.
Kullanıcı datalarının nasıl kullanıldığının bilinmeyen olduğuna dikkat çekilen raporun müellifleri ise, “Tüketiciler şu anda üçüncü taraf ağlarla hangi bilgilerin paylaşıldığını yahut bilgilerinin nasıl kullanılacağını bakılırsamiyor” formunda kaydediyor.