Çocukların bakımı, eğitimi, ekonomik korkular, bitmek bilmeyen işler, çalan telefonlar, hayatın inişli çıkışlı yolları… “Ebeveynlik stresi” bir söz öbeği yahut psikoloji literatüründe tarifini bulmuş bir kavram. Pekala bu söz öbeği size de hayatınızın tam da ortasından bir şeyler çağrıştırıyor mu?
“Çok işim var! Yapılacaklar listesi kabarık. Üstelik kolay mı bu bölümde çocuk büyütmek? Çocuğumun neye gereksinimi var? Olanları çocuğuma nasıl anlatacağım? Psikolojisi bozulmasın çocuğumun. Şuna muhtaçlığı var, buna da muhtaçlığı var. Buna da, buna da… Evet ama… Yoruldum biraz güya, bir yorgunluk mu hissediyorum? Hayır, hayır! Hiç vakti değil. Kendimi derlemeli, toplamalı, dağılacak sandığım parçalarımı bir ortada tutmalıyım. Ayakta durmalıyım. Zira çocuğumun bana muhtaçlığı var.”
Anne-baba olmak eşsiz bir tecrübe. Bir yavrunun büyüme serüveninde eşsiz bir yeriniz var. Onunla hissettiğiniz bağ, onu büyütmek için içinizde hissettiğiniz güç eşsiz. Onun için daima en güzelini arzuluyor, en düzgününü gerçekleştirebilmek için elinizden gelenin en düzgününü yapmaya çabalıyorsunuz. Lakin tüm bu hoşluklarının yanında ebeveynlik rolünüzün getirmiş olduğu gerilimi görmezden gelebilir misiniz?
Ebeveynlik Gerilim Faktörleri
Tıpkı hayatın inişli çıkışlı yollarının kendisi üzere anne-babalık yaşantısının da birlikteinde getirdiği sorumluluklar ve bu sorumluluklara eşlik eden bir grup gerilim faktörleri var. Bu gerilim faktörlerini özetle sıralamak mümkün:
-Günlük rutinleri yerine getirmek (Çocukları okuldan alıp bırakmak vs.)
-Günlük rutindeki değişimlere ayak uydurmak (Çocuğun yükselen ateşi niçiniyle iş programınızdaki değişikliği yönetmek vs. )
-Beklenmedik hayat olaylarını yönetmek (Yakınlardan birinin ağır bir trafik kazası yaşaması, öteki bir kente atamanızın çıkması)
-Geniş çapta sosyoekonomik faktörler (Ülkede ekonomik kriz yaşanması, salgın hastalıklar)
Biliyoruz ki, bu gerilim faktörlerini büsbütün denetim altına almak mümkün değil. Lakin, tüm bunları nasıl karşıladığınızı değiştirebilir, baş etme stratejilerinizi geliştirebilirsiniz. Ebeveynlik gerilimini yönetebilen ve gelişmeye devam eden ebeveynlere “psikolojik güçlü ebeveynler” deniyor.
Ruhsal Sağlam Ebeveyn
Ruhsal dayanıklılığın göstergeleri olarak sayacağım birtakım özelliklere tam olarak sahip olmadığınızı düşünüyorsanız endişelenmeyin. Zira hayattaki her şey üzere bu özellikler de değiştirilebilir ve geliştirilebilir. Beşerler ruhsal yapılanmalarında bir çeşit “onarma kapasitesi” barındırırlar. Bu “onarma” kapasitesi yardımıyla yolunda gitmeyen şeyler üzerinde aktiflik gösterebilir ve değişim yaratabilirler.
Kaynaklara bakıldığında ruhsal güçlü ebeveynlerin özelliklerini özetle şu biçimde sıralanabilir:
-Problemleri faal bir biçimde çözebilirler.
-Esneklik gösterebilme hünerine sahiptirler.
-Mizahı kullanırlar.
-Destekleyici sosyal/yakın bağları vardır.
-Güvenli bir bağlanma figürüne sahiptirler.
-Kaynaklarını bilirler ve gerektiğinde bu kaynaklara erişebilirler.
-İletişim hünerleri düzgündür.
-Umutludurlar.
-İyimserdirler.
Ruhsal Dayanıklılığınızı Artırmak İçin Yapabilecekleriniz
(Kendinizi tükenmiş ve aşağıda saydığım unsurlarla ilgili bir başlangıç yapamayacak durumda hissediyorsanız lütfen bir ruh sıhhati profesyonelinden dayanak isteyiniz.)
-Ebeveynlik gerilimini olağan olduğunu kabul etmek
-Günlük tutmak
-Düzenli fizikî aktivite yapmak(yürüyüş, ip atlama, yoga vs)
-Benzeri sorunlar yaşayan olumlu insanlarla/gruplarla buluşmak ve görüşmek
-Kendinize her gün kesinlikle vakit ayırmak
-Kaynaklarınızın bir listesini çıkarmak
-Kendi geçmiş öykünüzü anlamak ve anlamlandırmaya çalışmak
-İçinizdeki çocuğa sevgi ve şefkat göstermek
-Gerektiğinde bir uzmandan danışmanlık ve dayanak almak
BONUS
Ebeveynlik Gerilimiyle Münasebetinize Yakından Bakın
Günlük gerilimle baş etmeme ne yardım ediyor?
Gücümü nereden alıyorum?
Bu güç benim ebeveynliğime nasıl yardım ediyor?
Kendim ve ailem için ne hayal ediyorum?
Gün ortasında ne üzere hüzün ve hayal kırıklıklarıyla baş ediyorum? Bunları nasıl çözüyorum?
Gerilim altındayken çocuğumun muhtaçlıklarını karşılamaya nasıl devam edebilirim?
Eşim beni nasıl destekliyor?
Gerilim altındayken bana en hayli ne yardım ediyor?
“Çok işim var! Yapılacaklar listesi kabarık. Üstelik kolay mı bu bölümde çocuk büyütmek? Çocuğumun neye gereksinimi var? Olanları çocuğuma nasıl anlatacağım? Psikolojisi bozulmasın çocuğumun. Şuna muhtaçlığı var, buna da muhtaçlığı var. Buna da, buna da… Evet ama… Yoruldum biraz güya, bir yorgunluk mu hissediyorum? Hayır, hayır! Hiç vakti değil. Kendimi derlemeli, toplamalı, dağılacak sandığım parçalarımı bir ortada tutmalıyım. Ayakta durmalıyım. Zira çocuğumun bana muhtaçlığı var.”
Anne-baba olmak eşsiz bir tecrübe. Bir yavrunun büyüme serüveninde eşsiz bir yeriniz var. Onunla hissettiğiniz bağ, onu büyütmek için içinizde hissettiğiniz güç eşsiz. Onun için daima en güzelini arzuluyor, en düzgününü gerçekleştirebilmek için elinizden gelenin en düzgününü yapmaya çabalıyorsunuz. Lakin tüm bu hoşluklarının yanında ebeveynlik rolünüzün getirmiş olduğu gerilimi görmezden gelebilir misiniz?
Ebeveynlik Gerilim Faktörleri
Tıpkı hayatın inişli çıkışlı yollarının kendisi üzere anne-babalık yaşantısının da birlikteinde getirdiği sorumluluklar ve bu sorumluluklara eşlik eden bir grup gerilim faktörleri var. Bu gerilim faktörlerini özetle sıralamak mümkün:
-Günlük rutinleri yerine getirmek (Çocukları okuldan alıp bırakmak vs.)
-Günlük rutindeki değişimlere ayak uydurmak (Çocuğun yükselen ateşi niçiniyle iş programınızdaki değişikliği yönetmek vs. )
-Beklenmedik hayat olaylarını yönetmek (Yakınlardan birinin ağır bir trafik kazası yaşaması, öteki bir kente atamanızın çıkması)
-Geniş çapta sosyoekonomik faktörler (Ülkede ekonomik kriz yaşanması, salgın hastalıklar)
Biliyoruz ki, bu gerilim faktörlerini büsbütün denetim altına almak mümkün değil. Lakin, tüm bunları nasıl karşıladığınızı değiştirebilir, baş etme stratejilerinizi geliştirebilirsiniz. Ebeveynlik gerilimini yönetebilen ve gelişmeye devam eden ebeveynlere “psikolojik güçlü ebeveynler” deniyor.
Ruhsal Sağlam Ebeveyn
Ruhsal dayanıklılığın göstergeleri olarak sayacağım birtakım özelliklere tam olarak sahip olmadığınızı düşünüyorsanız endişelenmeyin. Zira hayattaki her şey üzere bu özellikler de değiştirilebilir ve geliştirilebilir. Beşerler ruhsal yapılanmalarında bir çeşit “onarma kapasitesi” barındırırlar. Bu “onarma” kapasitesi yardımıyla yolunda gitmeyen şeyler üzerinde aktiflik gösterebilir ve değişim yaratabilirler.
Kaynaklara bakıldığında ruhsal güçlü ebeveynlerin özelliklerini özetle şu biçimde sıralanabilir:
-Problemleri faal bir biçimde çözebilirler.
-Esneklik gösterebilme hünerine sahiptirler.
-Mizahı kullanırlar.
-Destekleyici sosyal/yakın bağları vardır.
-Güvenli bir bağlanma figürüne sahiptirler.
-Kaynaklarını bilirler ve gerektiğinde bu kaynaklara erişebilirler.
-İletişim hünerleri düzgündür.
-Umutludurlar.
-İyimserdirler.
Ruhsal Dayanıklılığınızı Artırmak İçin Yapabilecekleriniz
(Kendinizi tükenmiş ve aşağıda saydığım unsurlarla ilgili bir başlangıç yapamayacak durumda hissediyorsanız lütfen bir ruh sıhhati profesyonelinden dayanak isteyiniz.)
-Ebeveynlik gerilimini olağan olduğunu kabul etmek
-Günlük tutmak
-Düzenli fizikî aktivite yapmak(yürüyüş, ip atlama, yoga vs)
-Benzeri sorunlar yaşayan olumlu insanlarla/gruplarla buluşmak ve görüşmek
-Kendinize her gün kesinlikle vakit ayırmak
-Kaynaklarınızın bir listesini çıkarmak
-Kendi geçmiş öykünüzü anlamak ve anlamlandırmaya çalışmak
-İçinizdeki çocuğa sevgi ve şefkat göstermek
-Gerektiğinde bir uzmandan danışmanlık ve dayanak almak
BONUS
Ebeveynlik Gerilimiyle Münasebetinize Yakından Bakın
Günlük gerilimle baş etmeme ne yardım ediyor?
Gücümü nereden alıyorum?
Bu güç benim ebeveynliğime nasıl yardım ediyor?
Kendim ve ailem için ne hayal ediyorum?
Gün ortasında ne üzere hüzün ve hayal kırıklıklarıyla baş ediyorum? Bunları nasıl çözüyorum?
Gerilim altındayken çocuğumun muhtaçlıklarını karşılamaya nasıl devam edebilirim?
Eşim beni nasıl destekliyor?
Gerilim altındayken bana en hayli ne yardım ediyor?